22 Ekim 2009 Perşembe

Mülkiyet kavramı ters-yüz oluyor


Birkaç sene önce düşünmüştüm acaba Açık Kaynak Kodlu yazılımlar gibi bir yapı diğer üretilen değerlere de yayılabilir mi? veya böyle bir lisanslama hali hazırda yapılıyor mu diye
Yeni öğreniyorum ki , yapılıyormuş . Bilimden sanata biçok şeyi alternatif bazı lisanslarla dağıtmaya uğraşan insanlar varmış.
Örneğin bir bilimsel makale yazıyorsunuz. Bu yeni lisans sayesinde yazdığınız makalenin patentini alınmasını engelleyebiliyor , ticari kullanımlarını sınırlandırabiliyor , sadece serbest dolaşımına imkan verebiliyorsunuz.
Yakın zamanlarda duyduysanız Radiohead grubu da albümünü değişik bir biçimde paylaşıma sundu.
Yine Nine Inch Nails adında bir grup da bahsettiğim lisansla (CC-Creative Commons diye geçiyor ) albümünü paylaşıma açmıştı.
Belki de dünyanın ücra köşesindeki bi adama bir gün bu tarz ağ yapıları sayesinde okuma ihtimali olmayan bir kitap , bir albüm gönderilebilir.
Bunun da yerleşik mülkiyet kavramı için sıkıntılı bir süreç olduğunu söyleyemeye gerek yok sanırım.
Ayrıca resimde gördüğünüz filmde "The Nasty People" , dünyanın ilk açık kaynak filmi olup PirateBay'cılar tarafından bize sunuluyor. Gönül rahatlığıyla torrent linklerine ulaşabilirsiniz filmin.

2 yorum:

Al Karısı dedi ki...

mülkiyet kavramı mülksüz bir dünya hayalinden dolayı değil, internet ortamında kimse korsanı durduramadığı için ters döndü.
gerçi ters döndü mü o da tartışılır. bu sadece ama sadece internet ortamı için geçerli.
o da çoğunlukla kolektif bir yapı olmasından kaynaklanıyor.

yani mülkiyet anlayışının değişmesi gibi bir şey kapitalist dünyada mümkün değil.
aynı... duruyor yerinde...

Ksenon dedi ki...

peki bir makalenin veya bir icadın ticari kullanımlarını engelleyen , sadece ortak paylaşıma açık olmasına izin veren bahsettiğim lisans tiplerini nasıl yorumlayacağız?
Evet ama doğrudur çıkış noktası olarak da GNU yazılımlarıdır belkide bu fikrin .
Bence Creative Commons , Copyleft , GPL ( Genel Kamu Lisanı) 'ını incelemekte fayda var..